કાંઠો

ભાષાત્મક પ્રકાર:

સંજ્ઞા (નામવાચક શબ્દ)

મૂળ અર્થ (અર્થવ્યાખ્યા):

કાંઠો એ એવી રેખા કે વિસ્તાર છે જ્યાં જમીન અને પાણી મળે છે – જેમ કે દરિયાનો કિનારો, તળાવનો ધાર, નદીનો કિનારો.
તેનું ઉપયોગ સ્થાને પણ થાય છે જ્યાં કંઈનું અંત હોય, ધાર હોય અથવા અંતર સંકેત હોય.

મહત્વપૂર્ણ અર્થો:

1. દરિયા, નદી કે તળાવનો કિનારો (ધાર):
   → જ્યાં જમીન અને પાણી મળે છે.
   ઉદાહરણ:
   → તેઓ નદીના કાંઠે બેઠા હતા.

2. અંતરરેખા / ધાર:
   → કોઈ વસ્તુનું નજીકનું અથવા ધારવાળું સ્થાન.
   ઉદાહરણ:
   → કાંઠે બેઠેલી થાળી પડી ગઈ.

3. પ્રતીકાત્મક અર્થ:
   → અંતર કે વિમાની સ્થિતિ.
   ઉદાહરણ:
   → હું જીવનના એક નવો કાંઠે આવી ગયો છું.

4. પારશ્રવ્યો / સહારો (પ્રકૃતિના દ્રષ્ટિકોણથી):
   → જ્યાંથી જીવન, પાણી કે સહારો મળે.
   ઉદાહરણ:
   → નદીનો કાંઠો ખેડૂતો માટે આશીર્વાદ છે.

ભાષાંતર:

ઉપયોગવાક્યો:

1. તળાવના કાંઠે ચાંદની રાતમાં શાંત લાગતું હતું.

2. અમે દરિયાના કાંઠે વોક કરવા ગયા.

3. જીવનનો કાંઠો ક્યારેક શાંતિ પણ આપે છે.

4. નદીના કાંઠે વૃક્ષોની ગોઠવણી સુંદર લાગી.

પ્રચલિત ઉપમાઓ અને ઉક્તિઓ:

• “કાંઠે લાગવું”: સહારામાં આવવું.
  → તે તો ડૂબતા લોકોને કાંઠે લગાડે છે.

• “કાંઠે ન પડવું”: ઉદ્ધાર ન થવો.
  → કેટલાંયે પ્રયત્ન પછી પણ કામ કાંઠે ન પડ્યું.

• “જીવનનો કાંઠો”: અંતિમ સમય, વૃદ્ધાવસ્થા.
  → હવે હું જીવનના કાંઠે છું, શાંત છું.

સંલગ્ન શબ્દો:

• કિનારો

• ધાર

• તટ

• તીરો (સંસ્કૃત)

• કાંઠીયો (અરવાળો વ્યકિત)