કાચ

ભાષાત્મક પ્રકાર:

સંજા નામ (નામાવાચક શબ્દ)

અર્થ (અર્થવ્યાખ્યા):

કાચ એ પારદર્શક, કઠોર પરંતુ ભંગુર (ટૂટી જતું) પદાર્થ છે, જેનો ઉપયોગ વહાલે ચમકતા સપાટી વાળા many objects બનાવવા થાય છે.
કાચ સામાન્ય રીતે રેતી (સિલિકા), સોડા અને ચૂનાથી બને છે.

મુખ્ય પ્રકારો અને ઉપયોગ:

1. દાંપી કાચ (Window Glass) – બાંધકામમાં બારી-બારણાંમાં વપરાય.

2. આઇનો કાચ (Mirror) – પાછળ મેટલ કોષ્ટક ચડાવેલો ચમકતો કાચ.

3. પ્યાલા, બોટલ, વાસ, ગ્લાસ વાળો કાચ – વાસણો, બોટલો, સજાવટ વગેરે માટે.

4. લેસી કાચ (Tempered Glass) – મોબાઇલ સ્ક્રીન, શોખીણ ફર્નિચર વગેરેમાં વપરાય.

5. ફાઇબર ગ્લાસ – મજબૂત અને હળવો પ્રકારનો કાચ જે ઇલેક્ટ્રોનિક અને બિલ્ડિંગ ક્ષેત્રે વપરાય.

ગુણધર્મો:

• પારદર્શક અથવા અર્ધપારદર્શક

• ભંગુર (ટકી શકતું નથી જ્યારે પડતું પડે)

• ચમકદાર

• ગરમી સહન કરવાની હદ ઓછી હોય

• રિસાયકલ થઇ શકે છે

ઉદાહરણો:

1. બારીનો કાચ તૂટી ગયો.

2. દાદાએ જૂના કાચનો ચશ્મો પહેરેલો છે.

3. આ ગુલાબદાની કાચની છે.

4. તેના હાથમાં કાચ ચોંટીને લોહી આવ્યું.

ભાષાંતર:

ભાષામાં પ્રવચન/ઊક્તિઓ:

1. “કાચના ઘરમાં રહેતા લોકોએ પથ્થર ન ફેંકવા જોઈએ.”
   → પોતે નાજુક હોવાં છતાં બીજાની ટીકા કરવી યોગ્ય નથી.

2. “હૃદય કાચ જેવું નાજુક હોય છે.”
   → ભાવનાને સરળતાથી લાગની થાય છે.

3. “કાચ જેવી સાફ દૃષ્ટિ રાખો.”
   → નક્કર અને પારદર્શક વિચારો.

સાંસ્કૃતિક અને પ્રયોગાત્મક મહત્વ:

• કાચે માનવ જીવનમાં સુવિધા અને સૌંદર્ય લાવ્યું છે.

• વૈજ્ઞાનિક સાધનો, દ્રષ્ટિવૃદ્ધિ સાધનો, ઇમારતો અને દૈનિક વપરાશમાં તેની ભૂમિકા વિશાળ છે.

• ધર્મસ્થળો, મસ્જિદો અને ચર્ચોમાં રંગીન કાચ (સ્ટેઈન ગ્લાસ) સાજસજ્જામાં ઉપયોગ થાય છે.