કાળીપાટ

ભાષાત્મક પ્રકાર:

સંજ્ઞા (નામવાચક શબ્દ)


વ્યાખ્યા અને અર્થ:

કાળીપાટ એ સંયુક્ત શબ્દ છે:
કાળ = કાળો રંગ, શ્યામવર્ણ
પાટ = સપાટ/ચોરસ/સ્લેટ જેવો સપાટ પત્થર કે પાટિયો

અટલેઃ કાળીપાટ એ શિક્ષણ ક્ષેત્રે બાળકો દ્વારા લખવા માટે昔ના સમયમાં વપરાતો કાળો પાટિયો છે — જે પર ચોખા, પેન્સિલ અથવા શ્લેટપેનથી લખવામાં આવતું.


મુખ્ય અર્થ:

1. શાળાનું શીખવા માટેનું સાધન (Traditional Slate):

  • કાળા રંગની સપાટ શીશાપટ્ટી જે શાળાના નાના બાળકોએ શીખવા માટે વાપરતી.

  • પર ચોખાંના પેંડાંથી કે સફેદ પેન્સિલથી લખાતું અને ધોઈને ફરીથી લખી શકાય એવું.

  • ઉદાહરણ:

    • નાના પહેલા ધોરણમાં કાળીપાટ પર અક્ષર લખતાં શીખી ગયો.

    • કાળીપાટ સાથે પાટપેન પણ મળતી.

2. રૂપક અર્થમાં (Metaphorical):

  • ક્યારેક આ શબ્દનો ઉપયોગ ભૂતકાળની શિક્ષણપદ્ધતિ અથવા પરંપરાગત શીખવાની રીત તરીકે થાય છે.

  • ઉદાહરણ:

    • આજે બાળકો ટેબલેટ વાપરે છે, પહેલાં કાળીપાટ વાપરતા.

    • કાળનું શિક્ષણ એટલે કાળીપાટ અને પાટપેન.


ભાષાંતર:

ભાષા અનુવાદ
અંગ્રેજી Slate (blackboard for writing)
હિન્દી कालीपट्टी / तख्ती
સંસ્કૃત कृष्णफलकम् (Krishnafalakam)
ઉર્દૂ کالی تختی

વાક્યપ્રયોગ:

  • બાળકો કાળીપાટ પર અક્ષર લખીને શીખતા.

  • મારી દાદીમા આજે પણ એનાં જૂના કાળીપાટને યાદ કરે છે.

  • શિક્ષણના ઉગમમાં કાળીપાટનો મોટો ફાળો રહ્યો છે.


સંબંધિત શબ્દો:

  • પાટપેન

  • પાટી

  • શાળા

  • શીખવું

  • શિક્ષણ સાધન

  • પરંપરાગત શિક્ષણ


વિશેષ નોંધ:

કાળીપાટ હવે ભૂતકાળની શૈક્ષણિક સ્મૃતિ બની છે — જ્યારે શિક્ષણ એટલું સાધનસહજ નહોતું, છતાં લેખન-અભ્યાસ માટે કાળીપાટ ખૂબ મહત્વપૂર્ણ હતી. એનો લાગણીભર્યો સંબંધ આજની પેઢીમાં “શાળાના પહેલાં દિવસો” સાથે રહે છે.